Dit prototype laat zien dat het mogelijk is om met behulp van bestaande data daadwerkelijk te voorspellen of een bouwproject op tijd gereed zal zijn of niet. Zodat je wél op tijd kunt bijsturen. De provincies Utrecht en Noord-Holland beproeven het dashboard momenteel.
“We hebben dit dashboard primair gemaakt vanuit de behoefte van bestuurders en betrokkenen bij de woningbouw”, legt Norbert Schmelzer uit. Hij richt zich binnen het programma Zicht op Nederland-Datafundament vooral op het (integrale) gebruik van geo-data. “Er zijn al veel woningbouwmonitors, maar die laten vooral zien waar, wat voor soort en hoeveel woningen gepland zijn en welke gereed zijn. Dat zijn relevante data, maar daarmee is niet duidelijk of je dan de plannen en afspraken ook daadwerkelijk gaat halen en dan kun je ook niet gedurende de rit bijsturen.”
Marathonplanning
Het idee achter het dashboard is dat je mijlpalen moet definiëren waaraan je de voortgang kunt aflezen. Norbert heeft zich hierbij laten inspireren door de marathon van Rotterdam. “Voor die marathon zet Rotterdam zo ongeveer de halve stad af”, zegt Norbert. “Maar het is natuurlijk niet wenselijk dat dat een hele dag zo blijft. Je wil dus gepland de blokkades opheffen. Nu weten we dat je over de marathon maximaal 5,5 uur mag doen. Je kunt dus nu punten berekenen waarop lopers een bepaalde deadline gehaald moeten hebben. Als je bijvoorbeeld binnen 2 uur nog niet bij het 5 kilometerpunt bent, dan ga je het niet meer halen. Dan moet je uitstappen en dan kunnen de afzettingen tot dat punt opgeruimd worden, zodat het verkeer weer kan gaan rijden.”
“We hebben deze methode ook toegepast bij de implementatie van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen, de BAG”, legt Norbert uit. “Alle gemeenten zeiden op tijd klaar te zullen zijn met het vullen van de BAG. Mensen zijn van nature optimistisch en ze waren het ook van plan, maar toen het zover was, waren maar 3 van de toen nog 420 gemeenten klaar. We wilden toch wat beter de vinger aan de pols kunnen houden en hebben toen mijlpalen geïdentificeerd. Bijvoorbeeld: als een gemeente halverwege het jaar nog geen 20% van de data had aangeleverd, dan wisten we dat het lastig ging worden om de 100% nog te halen. En dan konden we nog bijsturen. Een marathonplanning noemden we dit dan ook.”
Gaat het lukken of niet?
Norbert identificeerde samen met deskundigen en met behulp van data van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de mijlpalen in de woningbouw die iets kunnen zeggen over de voortgang. “Je kunt via het Digitaal Stelsel Omgevingswet zien of er voor een project een vergunning is aangevraagd. In de BAG kun je vinden wanneer de vergunning is verleend, de start bouw, bouw gereed en pand gereed voor gebruik. We hebben vervolgens gekeken naar de gemiddelde tijd tussen vergunning verleend en start bouw. Je moet kunnen voorspellen of het waarschijnlijk gaat lukken of niet. Bijvoorbeeld, als de vergunning nog niet is verleend, dan zal de woonwijk er niet binnen een jaar staan. En als er nog geen vergunning is aangevraagd, dan gaat het zeker niet binnen bijvoorbeeld twee jaar lukken.”
Vervolg
Met deze kennis is in samenwerking met het Kadaster een prototype gebouwd van een voorspellend dashboard. Het dashboard geeft op basis van de mijlpalen aan in groen of een project op schema loopt en in rood als de planning waarschijnlijk niet gehaald zal gaan worden. Je kunt op dit moment voorspellingen generen per provincie, nu nog alleen Noord-Holland en Utrecht, per gemeente en per project. Norbert: “We testen momenteel met de provincie Noord-Holland hoe dit instrument een rol kan spelen bij de sturing op hun woningbouwprojecten. Met de resultaten van deze proef kunnen we vervolgstappen bepalen.”
Preview
Wil je zelf een kijkje nemen in de het Dashboard Prognose Woningbouw? Ga dan naar het prototype op de site van het Kadaster. We horen graag wat je ervan vindt. Reacties kun je sturen naar: Zon-DF@minbzk.nl